دلایل موفقیت پیامبر(صلی الله علیه وآله) در تربیت
پیامبر گرامی(صلی الله علیه وآله) در تربیت انسان ها، موفقیت های شایانی داشت، به گونه ای که در زمان کوتاهی، دایره تربیتی ایشان از جزیرة العرب، که مردم آن تا آن زمان در خشن ترین حالات زندگی می کردند، گذشت و آوازه آن به مناطق بسیار دوردست رسید. برای این توفیق، دلایل زیادی می توان برشمرد که برخی از آنها عبارتند از:
الف. ویژگی های اخلاقی و رفتاری پیامبر
1. مهربانیِ با مؤمنان و دوستان: (مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاء عَلَی الْکُفَّارِ رُحَمَاء بَیْنَهُمْ) (فتح: 29); محمّد فرستاده خداست و کسانی که با اویند بر کافران سرسخت و در میان خود مهربانند.
(عَزِیزٌ عَلَیْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِیصٌ عَلَیْکُم بِالْمُؤْمِنِینَ رَؤُوفٌ رَحِیمٌ) (توبه: 128); به رنج افتادنتان بر او گران و دشوار است; به شما دلبسته است و به مؤمنان دلسوز و مهربان.
2. جانفشانی در ترویج دین و تربیت اخلاقی مردم: (فَلَعَلَّکَ بَاخِعٌ نَفْسَکَ عَلَی آثَارِهِمْ إِن لَمْ یُؤْمِنُوا بِهَذَا الْحَدِیثِ أَسَفاً) (کهف: 6); شاید تو بر پی آنان، اگر به این سخن ایمان نیاورند، خود را از اندوه خواهی کشت.
3. فروتنی و تواضع در دعوت مردم به ایمان: (فَبَِما رَحْمَة مِنَ اللّهِ لِنتَ لَهُمْ وَلَوْ کُنتَ فَظّاً غَلِیظَ الْقَلْبِ لاَنفَضُّواْ مِنْ حَوْلِکَ) (آل عمران: 159); به خاطر مهر و بخشایشی از خداست که برای ایشان نرم شدی، و اگر درشتخوی و سخت دل بودی از گِردت پراکنده می شدند.
4. برخورداری از شخصیتی والا و اخلاقی نیکو: (وَ إِنَّکَ لَعَلی خُلُق عَظِیم.) (قلم: 4)
این همه موجب شد تا پیامبر اعظم(صلی الله علیه وآله) بتواند در هدف و راه خویش توفیق یابد.
انما یعمرمساجدالله من آمن بالله والیوم الاخر
شماره حساب مسجد امام صادق(ع) بانک ملت ۲۱۲۴۵۵۵۱۲۶
هر چند خلاقیت یک توانایی همگانی است و همه انسانها کم و بیش از آن برخوردارند اما افرادی که خلاقیت بالایی دارند و به عنوان افرادی خلاق شناخته می شوند دارای خصوصیات شخصیتی و رفتار ویژه یی هستند که به وسیله این خصوصیات می تواند آن را از سایر افرادی که از خلاقیت کمتری برخوردار هستند تشخیص داد .
1- استقلال : فرد خلاق در افکار و کارهای خویش از استقلال بالایی برخوردار است .
2- کنجکاوی : کنجکاوی یک خصوصیت بارز فرد خلاق است . او تمایل زیادی به کشف مسائل و پی بردن به اصل پدیده ها دارد .
3- علاقه به کارهای پیچیده : فرد خلاق پیچیدگی را دوست دارد به همین دلیل او در کارهای مشکل و پیچیده بیش از هر چیز دیگر انرژی صرف می کند .
4- تحمل ابهام : برای فرد خلاق مواجه شدن با ابهامات ، یک مبارزه محسوب می شود و برای او نوعی لذت به دنبال دارد .
5- انعطاف پذیری : فرد خلاق از ذهن و شخصیتی بسیار انعطاف پذیر برخوردار است .
6- شوخ طبعی : شوخی ، خود نوعی خلاقیت است و شوخ طبعی از جمله ویژگی های عینی و قابل مشاهده در افراد خلاق است .
7- اعتماد به نفس بالا : فرد خلاق نسبت به خود و توانمندی هایش آگاهی دارد به همین سبب است از اعمتاد به نفس زیاد برخوردار است .
8- ابتکار : ابتکار داشتن یعنی دور شدن از کلیشه ها ، قالبها و عادت های رایج و تکراری . فرد خلاق به راه حلهای کلیشه ای و به طور کلی تفکر مبتنی بر عادت علاقه ای ندارد .
9- پشتکار : فرد خلاق تلاشگر و سخت کوش است و شکستها او را خسته نمی کند .
10- تخیل قوی : تخیل زیربنای خلاقیت است . این واقعیت را تاریخ علم و اندیشه های شخصیتهای خلاق به اثبات رسانیده است .
11- حساسیت و توجه : بسیار از اشیا و پدیده هایی که برای اغلب مردم عادی و پیش پا افتاده جلوه می کند ، می تواند توجه و حساسیت فرد خلاق را برانگیزد .
12- زیبایی دوستی : فرد خلاق به اسانی مجذوب زیبایی می وشدو نسبت به آن توجه و دقت زیادی دارد .
فرد خلاق معمولا هر عقیده یا ایده تازه یی را به راحتی نمی پذیرد
پيامبر صلى الله عليه و آله:
هر كس دوست دارد خداوند هنگام سختى ها و گرفتارى ها دعاى او را اجابت كند، در هنگام آسايش، دعا بسيار كند.
امام علی (ع)
سینه ی خردمند ، صندوق راز اوست و خوشرویی ، وسیله ی دوست یابی و شکیبایی ، گورستان پوشاننده ی عیب هاست.
به خداوند امیدوار باش، امیدی که تو را بر انجام معصیتش جرات نبخشد و از خداوند بیم داشته باش بیمی که تو را از رحمتش ناامید نگرداند.
جهادالنفس،ح109(
بهترین چیزی که بنده بعد از شناخت خدا به وسیله آن به درگاه الهی تقرب پیدا می کند، نماز است.
تحف العقول،ص455
هر كس در هيچ كارى به مردم اميد نبندد و همه كارهاى خود را به خداى عزوجل واگذارد، خداوند هر خواسته اى كه او داشته باشد اجابت كند.
(كافى، ج2، ص148، ح3)
سخن و سکوت
پيامبر اکرم(ص) گفتاري فصيح و شيرين داشت و هنگام سخن گفتن تبسم مي کرد نه کم و نه زياد حرف مي زد. بدون ضرورت حرف نمي زد. روزي به ابوذر فرمود: اي ابوذر هرچه را که در آن تورا بهره نيست ترک کن و به سخني که فايده اي بحال تو ندارد لب مگشا و زبان خود خود را مانند پول خود که در حفظ آن ميکوشي نگهداري نما. اي ابوذر اگر سخن گفتن نقره باشد سکوت طلا است.
کلامش جوامع الکلام و اظهاراتش فضل الخطاب بود. ميفرمود«انا افصح الکلم» من فصيح ترين عرب هستم. و مي فرمودند:«اعطيت جوامع الکلم» خدا بمن کلمات جامع داده است.
درباره سکوت پيامبر(ص)، علي(ع) فرمود: سکوت آن حضرت در چهار چيز بود در تفکر،تقدير، حلم و حذر.
جوهره صداي رسول خدا(ص) بلند و آهنگ صدايش از همه مردم زيباتر بود.تا جايي که اکثر مردم بمجرد شنيدن سخنش و ديدن قيافه و چشيدن حلاوت الفاظ به اسلام ايمام مي آوردند .
عبـادت
رسول اكرم (ص) مي فرمود: برترين مردم كسي است كه عاشق عبادت باشد و آن را در آغوش كشد و از دل و جان دوستش بدارد و با پيكرش عبادت را بجا آورد.
حضرتش در باره نماز فرمود: «قره عيني في الصلوه» روشني چشم من در نماز است.
رسول خدا فرمودند: و اما الصلوه فانه لاخير في الدين لاصلوه فيه. اما در مورد نماز ، ديني كه در آن نماز نباشد خيري در آن نيست»
و مي فرمود: نماز مانند ستون خيمه است.
و در جاي ديگر فرمود: به خدا پناه ببريد از خشوع نفاق: پرسيدند خشوع نفاق چيست؟ فرمودند اينكه ظاهراً بدن خاشع ديده شود ولي در قلب خشوعي ديده نشود.
ضمناً رسول اكرم (ص) كه همواره درس اعتلال و ميانه روي به مردم مي داد با هرگونه افراط و تفريط مبارزه مي كرد. اسلام آئيني است متين و محكم و در انجام دستورات آن با متانت قدم برداريد و عبادت خداوند را بر بندگان خسته كننده و ملال آور جلوه ندهيد.
ملاطفت با كودكان:
بافرزندان خود رسول مكرم اسلام(ص) بسيار مهربان بود. بارها ديده شده بود حسن و حسين(ع) در حال سجده نماز به گردن و پشت حضرت مي نشستند و ايشان آنقدر سجده را طول مي دادند تا آنها پايين بيايند و مي فرمودند:«من لايرحم لما يرحم» كسيكه مهرباني نكند، رحمت خدا شامل حالش نميشود.
روزي پيامبر خدا نشسته بود و حسن و حسين(ع) وارد شدند. پيامبر به احترام آنها از جاي بلند شدند. و مي فرمودند كه من بخاطر پنج خصوصيت بچه ها را دوست دارم.
اول آنكه بسيار گريه مي كنند و اين گريه كليد جنت است. دوم اينكه متكبر نيستند سوم اينكه دعوا مي كنند ولي كينه بدل نمي گيرند چهارم آرزوي دور و دراز ندارند و پنجم: دلبسته و وابسته به چيزي نيستند.
حسن خلق:
يكي از مهمترين علل توفيق رسول خدا(ص) خوي نرم و ملاطفتآميز وي بود. در رفتار با مردم بسيار بردبار و حليم بودند. حسن ضن داشتند. پيامبر در جواب سؤال اسامه كه بهترين صفت پسنديده كدام است فرمودند: «حسن خلق».
امام حسين(ع) به نقل از پيامبر (ص) فرمودند براي افراد خوش خلق پاداشي است مثل آنهائيكه روزها را روزه مي گيرند و شبها را نماز مي خوانند و در جاي ديگر مي فرمايند«خوش خلقي گناهان را ذوب مي كند همانطوريكه خورشيد يخ را ذوب مي كند.پرسيدند: خوش خلقي چيست؟ فرمودند: خوش خلقي به اين است كه پيوند دوستي برقرار كني با كسيكه از تو بريد و عفو نمايي كسي را كه به تو ظلم كرده و عطا كني به آنكه از تو مضايقه داشته.
و در مقام دعا با خالق سبحان مي گفت: خدا يا خلقم را نيكو فرما. خدا يا از اخلاق ناپسند دورم دار و براي اجتناب از ناروايتها ياري ام فرما.
صفحه قبل 1 صفحه بعد